آب مروارید یا کاتاراکت یکی از بیماری‌های شایع چشمی است که سالانه افراد بسیاری درگیر آن می‌شوند. عمل آب مروارید تنها راهی است که از طریق آن می‌توان این بیماری را درمان نمود. این عارضه چشمی، مشکلاتی را در بینایی افراد میتلا ایجاد خواهد نمود. در این مقاله توضیحاتی در خصوص بیماری آب مروارید و روشهای درمان آن ارائه خواهد شد. مواردی که در این مطلب به توضیح آنها خواهیم پرداخت عبارتند از:
- آب مروارید یا کاتاراکت چیست؟
- روشهای درمان آب مروارید
- انواع عمل‌های عارضه آب مروارید
- اقدامات لازم قبل از عمل
- بهترین زمان انجام جراحی
بیماری آب مروارید چیست؟
آب مروارید که آنها را تحت عنوان کاتاراکت (Cataract) نیز می شناسند، یک بیماری چشمی است که در اثر آن عدسی چشم فرد دچار تاری می‌شود. عدسی چشم انسان که یک جسم شفاف است در پشت سوراخ مردمک قرار دارد. از طریق عدسی، پرتوهای نوری بر روی شبکیه چشم متمرکز می‌شوند.
عدسی باعث می‌شود که ما بتوانیم با وضوح بسیار بالا اجسام و محیط اطراف خود را مشاهده نماییم. در صورت تیرگی و کدر شدن عدسی چشم، بینایی افراد مختل خواهد شد و آنها نمی‌توانند با شفافیت محیط اطرافشان را ببینند. عوارض این بیماری در مراحل اولیه عدم شفافیت در بینایی است اما به مرور و هنگامی که بیماری پیشرفت می‌کند شخص دیگر قادر نخواهد بود چیزی را مشاهده نماید.
البته باید گفت که این بیماری چشمی را می‌توان از طریق انجام عمل آب مروارید بهبود بخشبد. پس ار انجام این عمل، شخص به وضوح شفافیت را در بینایی خود حس خواهد کرد.
دلایل ابتلا به بیماری آب مروارید
بیماری آب مروارید به دلایل مختلفی می تواند در افراد بروز پیدا کند. البته این بیماری عموما در سنین بالای 40 سال بیشتر در افراد مشاهده می‌گردد. از جمله عوامل اثرگذار در ایجاد این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زمینه‌های موروثی و ژنتیک
- برخورد و ضربه به ناحیه چشم
- ابتلای شخص به بیماری‌های زمینه‌ای همچون فشار خون بالا و دیابت
- حالت مادرزادی (در این حالت باید در اولین فرصت درمان را آغاز نمود تا بیماری تشدید نشود و زمان درمان از دست نرود)
باید توجه داشت که در کل نباید زمان مناسب برای درمان و عمل را به تعویق انداخت. در واقع عمل آب مروارید باید در زمانی که به آن زمان رسیدن می‌گویند انجام شود تا نتبجه بهتری برای بیمار حاصل شود.
انواع عمل آب مروارید
برای درمان این بیماری روشهای دارویی وجود ندارد و در واقع تنها راه درمان این عارضه، عمل آب مروارید می‌باشد. یکی از اولین روشهای درمان آب مروارید، جراحی کاتاراکت اکسترا بود که امروزه بدلیل برش بزرگ آن در قسمت قرنیه تقریبا منسوخ شده است. در این خصوص باید گفت که با پیشرفت‌هایی که در علم پزشکی حاصل شده است، جراحی‌های چشمی با حداقل عوارض بر روی چشم بیمار انجام می‌شوند. بطوریکه در بسیاری موارد حتی نیاز به بستری نیز نخواهد بود.
عمل آب مروارید فیکوامولسیفیکاسیون
در حال حاضر برای مواردی که هنوز به مرحله حاد و پیشرفته بیماری نرسیده‌اند، عمل آب مروارید فیکوامولسیفیکاسیون انجام می‌شود. در این روش از طریق ایجاد شکاف کوچکی (در حد 3 میلی متر) در محل اتصال قرنیه و صلبیه چشم، یک لوله نازک مخصوص وارد چشم می‌شود. سپس با استفاده از امواج اولتراسوند (Ultra Sound) ، عدسی کدر خرد می‌شود و از چشم بیمار خارج می‌گردد. در مرحله آخر، پس از خارج شدن کلیه محتویات عدسی معیوب، لنز مصنوعی که دارای یک بافت نرم است در داخل چشم کار گذاشته می‌شود. این عدسی بصورت تا شده وارد چشم بیمار می‌شود و سپس بصورت خودکار باز خواهد شد.
باید توجه داشت که در اکثر موارد، عمل آب مروارید با بی حسی موضعی انجام می‌شود. همچنین مدت زمان این عمل، چیزی در حدود 30 دقیقه خواهد بود. برش قرنیه نیزربه بخیه نیازی ندارد و براحتی پس از چند روز ترمیم می‌گردد. ضمنا باید در نظر داشت که در برخی موارد ممکن است چشم پزشک از لیزر فمتوسکند برای ایجاد برش دقیق و ظریف استفاده نماید.
عمل آب مروارید خارج کپسولی
این روش جراحی در موارد پیشرفته بیماری کاربرد دارد. در این موارد عدسی چشم بیمار به حدی سخت شده است که دیگر نمی‌توان آن را از طریق امواج اولتراسوند شکست. در این روش برای خارج نمودن عدسی معیوب، به یک برش بزرگتر (در حد 6 تا 10 میلی متر) نیاز است و پزشک برای بستن محل برش از بخیه‌های ظریف استفاده خواهد نمود. مدت زمان دوره نقاهت در این عمل طولانی‌تر از روش فیکو می‌باشد.
بهترین زمان عمل آب مروارید
بهترین زمان برای انجام این عمل به موارد مختلفی از قبیل علت ایجاد آب مروارید و میزان پیشرفت آن و همچنین سن بیمار بستگی دارد. پزشک با توجه به این موارد زمان مناسب برای انجام عمل را تعیین خواهد کرد. البته یکی دیگر از مواردی که تاثیر بسزایی در زمان انجام عمل دارد، دقت به پارامتر کاهش بینایی افراد است. اگر بینایی افراد به حدی کاهش یابد که زندگی روزمره آنها با مشکل روبرو شود، بهتر است که هرچه سریعتر با نظر پزشک جراحی انجام شود.
تستی که برای این منظور توسط پزشک انجام می‌گیرد به این صورت است که بیمار در فاصله نیم متری تعداد انگشتان دست را بدرستی نمی‌تواند تشخیص دهد. باید توجه داشت که نوزادانی که بصورت مادرزادی با این مشکل مواجه هستند باید به سرعت تحت عمل جراحی قرار گیرند.
به چه مواردی پیش از عمل آب مروارید باید دقت داشت؟
پیش از انجام این جراحی همانند هر عمل دیگری باید به یک سری نکات دقت داشت و مواردی را برای دستیابی به یک نتیجه بهتر انجام داد. برخی از این موارد عبارتند از:
- اندازه گیری انحنای قرنیه چشم با استفاده از دستگاه کراتومتر برای انتخاب عدسی مناسب
- ارائه یک گزارش کامل از سابقه بیماری شخص به پزشک
- اطلاع پزشک از حساسیت های دارویی بیمار
- انجام کلیه آزمایشات لازم که توسط پزشک تجویز می‌شود
- اگر بیمار جراحی لیزیک و لازک انجام داده، حتما می‌بایست پزشک را در جریان این موضوع قرار دهد.
- اطلاع پزشک از مصرف مکمل های دارویی و داروهای خاص
- استحمام یک روز پیش از انجام عمل
- عدم استفاده از لوازم آرایشی از 48 ساغت پیش از عمل
- نخوردن چیزی 4 تا 6 ساعت پیش از عمل
- استراحت کامل و حفظ آرامش پیش از عمل
مراقبت های بعد از جراحی آب مروارید
- استفاده از قطره‌ها و پمادهای چشمی طبق دستور پزشک: قطره‌های چشمی تجویز شده را به طور منظم استفاده کنید. این قطره‌ها به کاهش التهاب، پیشگیری از عفونت و تسریع بهبودی کمک می‌کنند.
- استفاده از محافظ چشم تا چند روز در زمان های لازم حتی هنگام خواب.
- پرهیز از فعالیت‌های سنگین مانند خم شدن زیاد و بلند کردن اجسام سنگین تا چند هفته.
- حفاظت از چشم در برابر ضربه
- عدم مالیدن چشم
- پرهیز از استحمام تا چند روز
- معاینات دوره‌ای پزشک
- تغذیه سالم
- استراحت کافی جهت بهبود التهاب
- از قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید خودداری کنید و از عینک آفتابی با محافظ UV استفاده کنید.
- در مورد انجام فعالیت هایی مانند رانندگی، ورزش و مطالعه با پزشک خود مشورت کنید.
نتیجه گیری
این بیماری، یک بیماری چشمی است که بسیار متداول است و سالانه بسیاری از افراد به آن مبتلا می‌شوند. آب مروارید یک بیماری قابل درمان است که با یک جراحی ساده می‌توان آن را بهبود بخشید. باید توجه داشت که عمل آب مروارید عوارض خاصی ندارد و بیمار به سرعت روند درمان را طی خواهد نمود. قابل ذکر است که بیمار پس از انجام عمل به وضوح شفافیت را در بینایی خود حس خواهد کرد.
بدون دیدگاه