کانفورمر چشم (Eye Conformer) یک پروتز موقت از جنس اکریلیک یا سیلیکون است که بلافاصله پس از جراحی برداشتن چشم، در داخل حفره چشم قرار می‌گیرد. کاربرد اصلی آن حفظ ساختار و شکل طبیعی پلک‌ها و حفره چشم، جلوگیری از جمع‌شدگی بافت‌ها و افتادگی پلک، و حفظ فضای لازم برای قرارگیری چشم مصنوعی در آینده است. این وسیله با ثابت نگه داشتن حجم حفره، از بروز عوارض بعدی جلوگیری کرده و به نتیجه‌ای متقارن و طبیعی‌تر از نظر زیبایی‌شناختی منجر میشود.
کاربردها و کارایی کانفورمر چشم
قرار دادن کانفورمر چشم بلافاصله پس از جراحی‌های تخلیه کامل چشم (انوکلئاسیون) یا تخلیه محتوای چشم (اویسرییشن یا نیمه تخلیه)، یک مرحله بسیار حیاتی و ضروری در روند بهبودی و تضمین نتایج بلندمدت است. دلیل این کار را می‌توان به طور کامل در چند مورد کلیدی زیر توضیح داد:
۱. جلوگیری از جمع‌شدگی بافت‌ها و افتادگی پلک (پیشگیری از سندرم حفره چشم خالی)
پس از تخلیه چشم، یک فضای خالی در داخل حفره چشم ایجاد میشود. در صورت پر نشدن این فضا بافت‌های نرم، چربی و عضلات اطراف به مرور زمان به سمت داخل این فضای خالی جمع شده و کوچک می‌شوند. این پدیده منجر به بروز عارضه‌ای به نام “سندرم حفره چشم خالی” (Anophthalmic Socket Syndrome) می‌گردد که مهم‌ترین تظاهرات آن شامل افتادگی شدید پلک فوقانی (ptosis)، فرورفتگی پلک به سمت داخل (enophthalmos)، و چروکیدگی و تغییر شکل عمقی پلک تحتانی است. کانفورمر با پر کردن این فضا، مانند یک قالب عمل کرده و با اعمال فشار ملایم و یکنواخت، از جمع‌شدگی این بافت‌ها جلوگیری می‌کند.
۲. حفظ شکل و تقارن طبیعی صورت
کانفورمر با حفظ حجم اولیه حفره چشم، از فرورفتگی ناحیه پلک جلوگیری کرده و به صورت ظاهری متقارن و طبیعی‌تر می‌بخشد. این موضوع نه تنها از نظر زیبایی‌شناختی بسیار مهم است، بلکه برای روحیه بیمار در دوران بهبودی نیز حیاتی محسوب میشود.
۳. حفظ عملکرد پلک‌ها و عضلات
در برخی جراحی‌ها (مخصوصاً اویسرییشن)، عضلات خارج چشمی (Extraocular Muscles) به طور مستقیم به ایمپلنت کره چشم متصل می‌شوند. کانفورمر به این عضلات اجازه می‌دهد تا در موقعیت نسبی طبیعی خود باقی بمانند و کمی حرکت کنند. این امر از آتروفی (تحلیل رفتن) عضلات جلوگیری کرده و در آینده باعث میشود که چشم مصنوعی دائمی بتواند هماهنگ با چشم سالم حرکت طبیعی داشته باشد.
۴. ایجاد بستری مناسب برای پروتز چشم دائمی
مهم‌ترین نقش کانفورمر، آماده‌سازی و حفظ فضایی با شکل و عمق مناسب برای ساخت و قرارگیری پروتز چشم دائمی است. آکولاریست پس از چند هفته که تورم ناشی از جراحی کاملاً از بین رفت، از روی همین حفره‌ای که به خوبی توسط کانفورمر حفظ شده، قالب می‌گیرد تا پروتزی کاملاً متناسب و طبیعی بسازد.
بدون کانفورمر، حفره چشم تغییر شکل داده و ساخت یک پروتز که به خوبی در جای خود بنشیند و ظاهری طبیعی داشته باشد، بسیار دشوار یا غیرممکن خواهد بود.
۵. پشتیبانی از ساختارهای آناتومیک
کانفورمر چشم از ساختارهایی مانند پلک تحتانی پشتیبانی می‌کند و از کشیده شدن یا افتادگی آن (عارضه‌ای به نام ectropion) جلوگیری می‌نماید.
جمع بندی
به طور خلاصه، کانفورمر چشم تنها یک پرکننده موقت نیست، بلکه یک ابزار درمانی پیشگیرانه و آماده‌ساز است. هدف اصلی آن، جلوگیری از عوارض جدی ناشی از خالی ماندن حفره چشم و تضمین این موضوع است که بیمار در نهایت بتواند یک پروتز چشم دائمی با حداکثر میزان حرکت، راحتی و طبیعی‌ترین ظاهر ممکن را دریافت کند. این دستگاه نقش بنیادینی در موفقیت بلندمدت جراحی تخلیه چشم ایفا می‌نماید.
بدون دیدگاه