بیماری های ارثی و ژنتیکی چشم بسیاری از افراد را درگیر خود می کنند. در این مطلب به بررسی این بیماری ها و روشهای جلوگیری و کنترل آنها پرداخته خواهد شد. موارد مطروحه در این مطلب عبارتند از:
- عوامل موثر در ایجاد بیماری های چشم
- معرفی بیماری های چشمی با منشا ژنتیک
- روش های پیشگیری و کنترل این دسته از بیماری های چشم
منشا بیماری های چشمی چیست؟
علل بیماری‌های چشمی بسیار متنوع هستند و به عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، سن، سبک زندگی و محیط زیست مربوط بستگی دارند. در ادامه برخی از شایع‌ترین علل بیماری‌های چشمی معرفی می شوند:
عوامل ژنتیکی
سابقه خانوادگی: اگر سابقه بیماری چشمی در خانواده شما وجود داشته باشد، احتمال ابتلای شما به این بیماری‌ها نیز بیشتر می‌شود.
بیماری‌های ژنتیکی: برخی از بیماری‌های ژنتیکی مانند رتینیت پیگمنتوزا و آلبینیسم می‌توانند باعث مشکلات چشمی شوند.
سن
پیری چشم: با افزایش سن، خطر ابتلا به برخی بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید، دژنراسیون ماکولا و گلوکوم افزایش می‌یابد.
بیماری‌های مرتبط با سن: برخی از بیماری‌ها مانند دیابت و فشار خون بالا می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات چشمی را در افراد مسن افزایش دهند.
سبک زندگی
سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به آب مروارید، دژنراسیون ماکولا و سایر مشکلات چشمی را افزایش می‌دهد.
چاقی: چاقی خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا را افزایش می‌دهد که این بیماری‌ها می‌توانند به مشکلات چشمی منجر شوند.
عدم فعالیت بدنی: عدم فعالیت بدنی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا را افزایش دهد و این موضوع در بروز بیماری های چشمی نیز موثر خواهد بود.
رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی نامناسب که سرشار از چربی و کالری باشد، می‌تواند خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا را افزایش دهد.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید: قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید بدون محافظت از چشم، می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید و دژنراسیون ماکولا را افزایش دهد.
آسیب های محیطی
آلودگی هوا: آلودگی هوا می‌تواند باعث تحریک چشم و بروز مشکلات چشمی گردد.
آسیب‌های چشمی: آسیب‌های چشمی ناشی از ضربه، مواد شیمیایی یا سایر عوامل خارجی می‌توانند منجر به مشکلات بینایی و سایر مشکلات چشمی شوند.
عفونت‌های چشمی: عفونت‌های چشمی ناشی از باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها می‌توانند باعث قرمزی، تورم، درد و مشکلات بینایی گردند.
بیماری های ارثی و ژنتیکی چشم
بیماری‌های ارثی و ژنتیکی چشم گروهی از اختلالات بینایی هستند که از طریق ژن از والدین به فرزندان انتقال می یابند. این بیماری‌ها می‌توانند خفیف یا شدید باشند و بر بخشهای مختلف چشم اثر خواهند گذاشت.
برخی از شایع‌ترین بیماری‌های ارثی چشم عبارتند از:
آلبینیسم: این بیماری به دلیل کمبود یا عدم تولید رنگدانه ملانین در پوست، مو و چشم ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به آلبینیسم به نور حساسیت زیادی دارند و ممکن است مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی و نیستاگموس (حرکات غیرارادی چشم) داشته باشند.
رتینیت پیگمنتوزا: این بیماری باعث تخریب تدریجی سلول‌های شبکیه چشم می‌شود که مسئول دید در شب هستند. این افراد ممکن است بینایی خود را کاملا از دست بدهند.
نیستاگموس: این بیماری باعث حرکات غیرارادی و سریع چشم خواهد شد. افراد مبتلا به نیستاگموس ممکن است دچار دوبینی یا تاری دید شوند و در تمرکز روی اشیاء با مشکل روبرو گردند.
کبودی قرنیه: این بیماری باعث کدر شدن قرنیه میگردد. افراد مبتلا به کبودی قرنیه با تاری دید، حساسیت به نور و درد چشم مواجه خواهند شد.
گلوکوم: این بیماری باعث افزایش فشار چشم می‌شود و به عصب بینایی آسیب می زند. گلوکوم یکی از شایع‌ترین علل نابینایی است.
نزدیک بینی: این بیماری باعث می‌شود که اشیاء دور تار دیده شوند. نزدیک بینی یک بیماری بسیار شایع بوده و معمولاً با عینک و لنزهای تماسی قابل اصلاح خواهند بود.
دوربینی: در این بیماری اشیاء نزدیک تار مشاهده می‌شوند. البته این بیماری معمولاً با عینک یا لنزهای تماسی قابل اصلاح خواهد بود.
آستیگماتیسم: این بیماری باعث انحنای نامنظم قرنیه یا عدسی چشم می‌شود و می‌تواند باعث تاری دید گردد.
اگر سابقه خانوادگی بیماری چشمی دارید حتما برای معاینه جامع چشم به چشم پزشک مراجعه کنید تا در مراحل اولیه بیماری را تشخیص دهد و درمان مناسب را ارائه کند.
برای جلوگیری از بیماری های ارثی و ژنتیکی چشم چه کارهایی باید انجام داد؟
اگرچه در حال حاضر هیچ راه قطعی برای جلوگیری از بیماری های ارثی و ژنتیکی چشم وجود ندارد، اما با انجام برخی از اقدامات می‌توان خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش داد و یا شروع آنها را به تاخیر انداخت:
مشاوره ژنتیک
اگر سابقه خانوادگی بیماری چشمی دارید، صحبت با یک مشاور ژنتیک می‌تواند مفید باشد. آنها به شما کمک حواهند کرد تا خطر ابتلا به بیماری خاص را درک کرده و گزینه های غربالگری و آزمایش ژنتیک را با شما در میان خواهند گذاشت.
غربالگری و آزمایش ژنتیک
در برخی موارد، آزمایش ژنتیک می تواند برای تعیین اینکه آیا شما ناقل ژنی هستید که می تواند باعث بیماری چشمی در فرزندان شما شود، موثر باشد.
مراقبت های دوران بارداری
اگر باردار و در معرض خطر ابتلا به بیماری چشمی ارثی هستید، مراقبت های دوران بارداری بسیار مهم خواهند بود. پزشک شما می تواند شما را برای هر گونه عارضه احتمالی که ممکن است بر سلامت چشم شما یا فرزندتان تأثیر بگذارد، تحت نظر قرار دهد.
سبک زندگی سالم
حفظ یک سبک زندگی سالم می تواند به طور کلی به سلامت چشم شما کمک کرده و خطر ابتلا به برخی بیماری های چشمی ارثی را کاهش دهد.
معاینات منظم چشم
معاینات منظم چشم با یک چشم پزشک می تواند به تشخیص زودهنگام بیماری های چشمی ارثی و ژنتیکی کمک کند. این امر به شما امکان می دهد تا درمان را زودتر شروع کنید و خطر عوارض ناشی از بیماری را کاهش دهید.
نتیجه گیری
همواره بیماری های ارثی و ژنتیکی چشم بسیاری از افراد را درگیر می کند. در برخی موارد، درمان های خاصی برای بیماری های چشمی ارثی وجود دارد که می تواند به کند شدن یا معکوس کردن روند بیماری کمک کند. با این حال، تحقیقات در این زمینه هنوز در حال انجام است و همه بیماری ها قابل درمان نیستند. مهم است که توجه داشته باشید که هر فردی با سابقه خانوادگی بیماری چشمی ارثی به این دسته از بیماری ها مبتلا نخواهد شد.
بدون دیدگاه