تیروئید چشمی یک بیماری چشمی ناشی از اختلال در عملکرد غده تیروئید شخص است و در واقع یک بیماری نادر خود ایمنی می‌باشد. در این مطلب توضیحاتی در خصوص این بیماری، علائم، علل و راه‌های درمان آن ارائه می‌گردد.
تیروئید چشمی چیست؟
تیروئید چشمی یک بیماری نادر خود ایمنی است که بدلیل عملکرد نادرست غده تیروئید در ناحیه چشم بوجود می‌آید. غده تیروئید، غده کوچکی است که در ناحیه جلوی گردن قرار دارد و از طریق ترشح برخی از هورمون‌های خاص، متابولیسم بدن و در واقع سوخت و ساز آن را بصورت نرمال تنظیم می‌نماید.
تغییر در عملکرد نرمال غده تیروئید و در واقع کم کاری یا پرکاری آن، بدن را با مشکلاتی درگیر خواهد ساخت. برای مثال از مشکلاتی که در اثر کم کاری تیروئید بوجود می‌آیند می‌توان به احساس خستگی شدید، کاهش توان و انرژی بدن و همچنین افزایش وزن اشاره کرد. همچنین پرکاری تیروئید می‌تواند شخص را با مشکلاتی همچون اشتهای زیاد، احساس گرمای شدید، تعریق، کاهش وزن و … مواجه سازد.
مشکلات تیروئیدی می‌توانند در ناحیه چشم نیز اثرگذار باشند. قابل ذکر است که بیماری تیروئید چشمی که آن را با نام گریوز نیز می‌شناسند در اکثر مواقع بدلیل پرکاری تیروئید بوجود می‌آید و در آن سیستم ایمنی بدن نسبت به عضلات و بافت‌های اطراف چشم رفتار غیر طبیعی از خود نشان می‌دهد و بر علیه آن فعال می‌شود. در این بیماری ممکن است چشم شخص به سمت جلو بیرون بیاید و حتی امکان دارد شخص دچار دوبینی نیز گردد. ضمنا این بیماری به جز مواردی نادر، موجب نابینایی افراد نخواهد شد.
علائم بیماری تیروئید چشمی
این بیماری که به عنوان یک بیماری چشمی شناخته می‌شود همچون سایر عارضه دارای علائمی است و شخص با مشاهده این موارد حتما باید برای درمان به یک چشم پزشک مراجعه نماید. از جمله نشانه‌های اولیه بیماری گریوز (تیروئید چشمی) می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- احساس خارش در ناحیه چشم
- احساس سوزش چشم
- اشک ریزش
- خشکی چشم
در موارد حادتر و هنگامیکه سیستم ایمنی بدن بر علیه این ناحیه فعال می‌شود ممکن است موارد زیر مشاهده گردند:
- قرمزی چشم
- احساس درد در ناحیه چشم
- بیرون زدگی چشم
- التهاب و پف دور چشم
اگر چشم‌ها حالت بیرون زدگی پیدا کنند، آنگاه پلک‌ها نمی تواند بدرستی بر روی هم قرار گیرند و چشم شخص تا حدی باز می‌ماند که این مسئله خشکی و احساس سوزش را در پی دارد. همچنین در اثر حمله سیستم ایمنی، امکان سفت شدگی عضلات ناحیه چشم وجود دارد.
بیماری گریوز حتی می‌تواند فشار چشم را بالا ببرد و به عصب بینایی نیز آسیب برساند. در اثر این بیماری ممکن است فرد دچار دوبینی و کاهش بینایی نیز گردد. در حالت فعال این عارضه، بدلیل خشکی زیاد چشم، حتی امکان خراش و پارگی قرنیه و در موارد نادر نابینایی نیز وجود دارد.
درمان قطعی بیماری گریوز
با توجه به میزان پیشرفت این بیماری، پزشک ممکن است روشهای مختلفی را برای درمان در نظر بگیرد. بعنوان مثال در موارد ضعیف تا متوسط، پزشک غالبا از درمان‌های دارویی مانند استروئیدها و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای بهبود این عارضه استفاده می‌نماید. قابل ذکر است که جدیدترین اطلاعات از تیروئید چشمی نشان می‌دهد که در سال 2020، سازمان غذا و داروی ایالات متحده یا همان FDA، دارویی با نام تپروتوموماب را بعنوان نخستین داروی این عارضه پذیرش کرد.
در شرایط حاد و زمانی که بیماری پیشرفت کرده باشد پزشک احتمالا جراحی را بعنوان درمان قطعی تیروئید چشمی در نظر خواهد گرفت. برای جراحی ضروری است که وضعیت تیروئید و چشم شخص حداقل به مدت 6 ماه پایدار و تحت کنترل باشد. روند جراحی شامل مراحل مختلفی است و در چنین شرایطی، فوق تخصص تیروئید چشمی یا همان جراح ممکن است با توجه به وضعیت بیمار برخی از مراحل را انجام ندهد.
در اولین مرحله، برای افرادی که به شکل واضحی دچار برآمدگی چشم هستند، جراحی حدقه طی یک یا چند نوبت انجام می‌شود. سپس در مرحله بعد برای اصلاح دوبینی شخص در دید مستقیم، جراحی بر روی ماهیچه‌های بیرون چشم صورت می‌گیرد. در مرحله سوم جراحی به منظور قرارگیری صحیح پلک‌ها بر روی هم انجام می‌شود تا سفیدی چشم مشخص نگردد. در نهایت در مرحله آخر، جراحی برای تخلیه و حذف پف و چربی پلک‌ها صورت می‌پذیرد.
قابل ذکر است که این بیماری در مدت زمانی بین شش ماه تا دو سال پیشرفت می‌کند و پس از آن ثابت باقی خواهد ماند. همچنین باید در نظر داشت که طول درمان تیروئید چشمی به میران پیشرفت آن و وضعیت بیمار بستگی دارد و با توجه به این مورد ممکن است کوتاهتر یا طولانی‌تر گردد.
درمان خانگی تیروئید چشمی
این عارضه درمان خانگی ندارد و شخص در صورت مشاهده علائم اولیه حتما باید سریعا به یک چشم پزشک مراجعه نماید. زیرا در صورت عدم رسیدگی به موقع ممکن است شخص با آسیب های جبران ناپذیری همانند آسیب به عصب بینایی روبرو شود. لذا شناخت علائم اولیه و آغاز سریع روند درمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
نتیجه‌گیری
بیماری تیروئید چشمی یا همان گریوز، عارضه‌ای خود ایمنی است که از اختلال در عملکرد غده تیروئید بوجود می‌آید. این بیماری ممکن است موجب بروز دوبینی و برآمدگی چشم افراد مبتلا گردد. در صورت مشاهده علائم آن شخص سریعا می‌بایست به یک چشم پزشک مراجعه نماید تا از عوارض عدم رسیدگی به آن جلوگیری به عمل آید. همچنین باید توجه داشت که این بیماری به جز موارد نادر باعث نابینایی نمی‌گردد و افراد نباید در این زمینه نگرانی خاصی داشته باشند.
بدون دیدگاه